به بهانه پنجاه‌و‌هفتمین سالروز درگذشت سیاستمدار ایرانی
ایده‌های حکومتداری مصدق
آیا مصدق پوپولیست بود؟
۵۹۶۳: شماره روزنامه
تاریخ چاپ:۱۴۰۲/۱۲/۱۴
شماره خبر:۴۰۵۱۱۱۵
گروه: سیاست گذاری
den.ir
****************
Governing
Governance
Sovereignty
Sovereign citizen movement
https://ar.wikipedia.org/wiki/حرکة_المواطن_المستقل
Mohammad_Mosaddegh
**********
نیکلا گرجستانی*
اخیرا به مناسبت هفتادمین سالگرد کودتای ۲۸مرداد۱۳۳۲ که دولت ملی و دموکراتیک دکتر محمد مصدق را سرنگون کرد، نوشتارها و مصاحبه‌های زیادی در ایران و خارج منتشر و برگزار شد. بعضی از این نوشتارها و مصاحبه‌ها منش حکومتداری مصدق را نقد و او را متهم به پوپولیسم میکنند.
**********
سخن پایانی
مصدق یک شخصیت میهن‌دوست و آزادی‌خواه بود که همواره گرایش مردمی داشت و مردم را در مرکز ثقل فرآیند توسعه اجتماعی متصور بود. به دلایلی که در بالا ذکرش رفت، اتهام پوپولیست بودن مصدق کاملا کذب است. اما در اینجا پرسش تامل‌برانگیز دیگری را باید مطرح کرد: چرا به‌رغم شواهد مستندی که اهداف و عملکرد حکومتداری مصدق در مسیر پیشبرد حاکمیت ملی و نهادسازی برای دموکراسی را به‌طور کلی تایید می‌کند، هنوز عده‌ای از ایرانیان، چه در داخل و به‌ویژه در خارج از کشور، اصرار به نقد و تخریب میراث او دارند؟
با گذشت بیش از یک قرن از انقلاب مشروطه، ما سه مدل حکمرانی در ایران داشتیم: بیش از ۵۰سال استبداد سلطنتی دوران پهلوی و حدود ۴۵سال حکومت فقیه و چند سال هم حکومت مشروطه که اوج آن نخست‌وزیری مصدق بود. آن ۲۷ماه نخست‌وزیری مصدق دوره نادری در تاریخ معاصر ایران است که در آن سیاست‌های دولت بر مفهوم کامل حاکمیت ملی و اولویت شهروند آزاد به‌عنوان محور کلیدی در جامعه پایه‌ریزی شده بود.
منتقدان مصدق، به‌ویژه اقتدارگرایان، می‌کوشند میراث مصدق را نادیده بگیرند و او را تخریب کنند؛ چون آن میراث نمونه بومی و موفقی است از یک حکومت ملی و در مسیر سوسیال دموکراسی. به عبارت دیگر، میراث مصدق یک گزینه «بهتر» در کنار گزینه‌های به اصطلاح « بد و بدتر» را به مردم ارائه می‌کند. در واقع دو طیف اقتدارگرای امروز از این هراس دارند که مردم روزی به دنبال گزینه «بهتر» بروند و به اصطلاح بازار اقتدارگرایان را از سکه بیندازند.
نکته مهم اینجاست که ارزش‌ها و فلسفه حکومتداری دو طیف اقتدارگرا با خواسته‌های مردم ایران امروز در تضاد است؛ ولی مصدقی که در قرن نوزدهم به دنیا آمد و در قرن بیستم حکومت کرد، ایده‌هایی ارائه کرده بود که با معیارهای مدرن قرن بیست‌ویکم و خواسته‌های نسل جوان امروز در ایران همخوان هستند. آرمان‌های استقلال، آزادی، برابری و عدالت که پایه‌های گفتمان و همبستگی ملی دوران مصدق را آرایش می‌دادند تاریخ مصرف ندارند.
به نظر نگارنده آرمان‌ها، فلسفه حکومتداری و سیاست‌های مصدق می‌تواند جوابگوی دغدغه‌های جامعه امروز ایران نیز باشد. اگر دکتر مصدق امروز زنده بود، بدون شک از آرمان‌های نهفته در شعارهای امروز حمایت می‌کرد و در مقابل، اکثر مردم ایران نیز از راهکارهای او برای حل مسائل جامعه حمایت می‌کردند؛ چون الگویی که تجربه ۲۷ماهه نخست‌وزیری مصدق به ما هدیه داده است، می‌تواند بخشی از پاسخ مورد نیاز به چالش‌های دلهره‌آور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران باشد. روانش شاد باد
**********
* نیکلا گرجستانی، اقتصاددان، از مقامات ارشد سابق بانک جهانی با حدود نیم‌قرن تجربه در زمینه توسعه اقتصادی کشورهای در حال گذار است. اخیرا از او کتابی در باب میراث مصدق به زبان انگلیسی منتشر شده است. ترجمه فارسی کتاب سال آینده در ایران منتشر خواهد شد:
Nicolas Gorjestani, ‘’Ahead of their Time: The Legacies of Mohammad Mosaddegh in Iran and Zviad Gamsakhurdia in Georgia’’, Book I: Mosaddegh; Book II: (Zviad), Mage Publishers, 2021
رابطه جنسی در زندگی زناشویی
http://savadezendegi.com/fa/news/709
سواد زندگی، سواد عاطفی؛ مریم طرزی
http://savadezendegi.com
سواد زندگی، سواد عاطفی؛ مریم طرزی
https://savadezendegi.com/0000BR
رابطه جنسی در زندگی زناشویی